Αρχαιολογικο Πανοραμα Περσίας

Συγκέντρωση στο αεροδρόμιο και πτήση μέσω ενδιάμεσου σταθμού για την Ταμπριζ στα βορειοδυτικά σύνορα της χώρας. Μετά τις τυπικές διαδικασίες εισόδου στην χώρα μεταφορά στο ξενοδοχείο και διανυκτέρευση.

Μετά το πρωινό αναχωρούμε για το μοναδικό τρωγλοδυτικό χωριό της περιοχής, το Καντοβάν. Μια ηφαιστειακή έκρηξη και απίστευτη διάβρωση από τον αέρα και το νερό, δημιούργησαν ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο περίπου 65 χλμ νοτιοδυτικά της Ταμπρίζ. Ένα ανάγλυφο από κωνικούς λοφίσκους αποτέλεσε έμπνευση για τους ντόπιους οι οποίοι σκάλισαν εκεί τα σπίτια τους και σε μερικά από αυτά κατοικούν ακόμα και σήμερα. Η ομοιότητά της περιοχής με την Καππαδοκία είναι μεγάλη. Μετά την επίσκεψη στο χωριό επιστρέφουμε στην Ταμπρίζ για να επισκεφθούμε το Τζαμί της πόλης, την ακρόπολη με τα απομεινάρια της οχύρωσης του 14^ου αιώνα καθώς και την χριστιανική εκκλησία της Παναγιάς του 12ου αιώνα που αναφέρεται μάλιστα και από τον ίδιο τον Μάρκο Πόλο! Βραδινό φαγητό σε τοπικό εστιατόριο της πόλης και μεταφορά στο αεροδρόμιο για την πτήση μας στην Τεχεράνη. Άφιξη και μεταφορά στο ξενοδοχείο μας για διανυκτέρευση

Η επαφή μας με το πολιτιστικό παρελθόν της μεγαλειώδους χώρας θα ξεκινήσει από το Αρχαιολογικό μουσείο. Προϊστορικά ευρήματα και επιβλητικές προτομές Αχαιμενιδών βασιλέων, νομίσματα και είδη καθημερινής χρήσης από όλες τις επαρχίες της μεγάλης Περσικής επικράτειας, αναθηματικές πλάκες και πέτρινες  αναπαραστάσεις  μαχών  εκτίθενται με τέτοιο τρόπο που για τον επισκέπτη αποτελούν την καλύτερη εισαγωγή στην ιστορία, την τέχνη αλλά και την πολυπλοκότητα μιας αυτοκρατορίας που η έκταση της κάλυπτε περίπου το 1/3 του τότε γνωστού κόσμου. Ακολουθεί  εκτενής επίσκεψη στο μουσείο των Κοσμημάτων του Σάχη. Μια εκπληκτική συλλογή που φυλάσσεται στα υπόγεια της Κεντρικής τράπεζας και σίγουρα θα σας εντυπωσιάσει! Λίγο αργότερα στο μουσείο του Χαλιού θα θαυμάσουμε την τεχνοτροπία και  την λαμπρότητα των διάσημων Περσικών χαλιών για τα οποία μιλάει αιώνες τώρα όλος ο πολιτισμένος κόσμος. Στην συνέχεια θα διατρέξουμε τις κύριες οδικές αρτηρίες, εκεί που χτυπά η καρδιά της πολύβουης πόλης, θα επισκεφτούμε τα πολυτελή βόρεια προάστια, όπου ζει  η ελίτ της πολιτικής, επιχειρηματικής και πνευματικής ζωής της χώρας και θα καταλήξουμε στο μνημείο-σύμβολο, την πύλη Αζαντί, στο νότιο τομέα εισόδου στην πρωτεύουσα.

Σήμερα ξεκινάμε το μεστό οδοιπορικό μας στο εσωτερικό της χώρας. Με κατεύθυνση προς  τα δυτικά ο τελικός μας προορισμός θα είναι το Κερμανσάχ. Πριν όμως θα κάνουμε μια στάση γνωριμίας με την ιστορική πόλη Χαμαντάν που ο Ηρόδοτος την αναφέρει  σαν πρωτεύουσα του βασιλείου των Μηδών (700 π.Χ.) και που θεωρείται από τις πιο παλιές πόλεις στον κόσμο. Πρωτεύουσα του ομώνυμου διοικητικού διαμερίσματος βρισκόταν σε άκρως προνομιακή τοποθεσία, εκεί όπου κάποτε διεξήγετο το εμπόριο μεταξύ Μεσοποταμίας και Περσίας. Εκεί στηρίχτηκε και η ευημερία της πόλης που για αιώνες αποτέλεσε εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο. Χτισμένη σε υψόμετρο 1.914μ., στα βόρεια επίπεδα του γρανιτικού απόκρημνου όγκου Έλβεντ, πολλοί την ταυτίζουν με τα αρχαία Εκβάτανα. Οι Έλληνες την είχαν ονομάσει Επιφανεία. Η πόλη έχει στενούς δρόμους με ενδιάμεσες πύλες που άλλοτε έκλειναν την νύχτα για λόγους ασφαλείας. Στην ξενάγηση μας θα δούμε το μνημείο του Μπαμπά Ταχίρ, ενός από τους γνωστότερους ποιητές που έζησε τον 11ο αιώνα, θα επισκεφτούμε το κάστρο στον λόφο Εγκματανεχ, το επιβλητικό τζαμί Εμαμζαντ Αμπντολαχ, το άγαλμα του Πέτρινου Λιονταριού συμβόλου της πόλης και τις περίφημες βραχογραφίες στην περιοχή Γκαντζαμεχ, κορυφαίο αξιοθέατο της περιοχής. Η γνωριμία μας θα κλείσει με βόλτα στον παλιό τομέα όπου βρίσκεται και η γραφική αγορά. Αργά το απόγευμα θα καταλήξουμε στο Κερμανσάχ όπου και θα διανυκτερεύσουμε.

Μεταξύ των ετών 1950 και 1979 η επαρχία και η πόλη Κερμανσάχ ονομάζονταν Κερμανσαχάν και μεταξύ 1979 και 1995 ονομάζονταν Μπαχταράν. Σήμερα είναι μια μεγαλούπολη των δύο εκατομμύριων  κατοίκων και πολλά από τα αξιοθέατα της μαρτυρούν το ένδοξο αρχαϊκό παρελθόν της. Στην περιοχή Τακ Μποστάν θα θαυμάσουμε τις πετρογραφίες από την στέψη του βασιλιά Χοσρόη του Β’ και του Σαπούρ του Γ’, των σπουδαίων αυτών ηγεμόνων της δυναστείας των Σασσανιδών, θα φωτογραφηθούμε στην γέφυρα Κοχνέχ που έλαβε την τελική της μορφή επί της δυναστείας των Σαφαββιδών και θα απολαύσουμε το πέτρινο ανάγλυφο του Μπεχιστούν όπου αναφέρεται συνοπτικά η βιογραφία του Δαρείου του Α’ και των γεγονότων που ακολούθησαν μετά τον θάνατο του Κύρου και του Καμβύση. Και όλα αυτά σε τρεις γλώσσες. Αρχαία Περσικά, Ελαμιτικά και Βαβυλωνιακά. Η περιήγηση στο σύγχρονο κέντρο της πόλης θα μας αποκαλύψει εντυπωσιακούς μιναρέδες, αρώματα από μπαχάρια της Ανατολής και χαμογελαστά πρόσωπα. Συνεχίζουμε για το ζεστό και μαρτυρικό Αχβάζ στον Περσικό κόλπο πολύ κοντά στα σύνορα με το Ιράκ.

Η σημερινή μέρα προβλέπεται συναρπαστική. Μπορεί το Αχβάζ να στερείται αρχαϊκών αξιοθέατων είναι όμως κοντά σε 2 κορυφαία μνημεία που η γνωριμία μας με αυτά  θα μας  βοηθήσει να εντρυφήσουμε ακόμα βαθύτερα στα άδυτα του μεγαλείου της Περσικής ιστορίας. Πρώτος μας σταθμός τα Σούσα. Πρόκειται για την αρχαία πόλη των Ελαμιτών, των Περσών και των Πάρθων που ιδρύθηκε 4000 χρόνια πριν  και που τελικά κατέστρεψαν οι Μογγόλοι το 1218. Το 2015 η UΝESCO ανακήρυξε τον αρχαιολογικό της χώρο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Αιώνες τώρα τα ερείπια του  μεγαλοπρεπούς  χειμερινού  παλατιού του Δαρείου στέκονται  αγέρωχα, σύμβολα μιας κραταιής ηγεμονίας που επί εκατονταετίες έπαιζε πρωταγωνιστικό  ρόλο σε ολόκληρη την Ασιατική ήπειρο. Η ενδελεχής ξενάγηση θα ζωντανέψει μπροστά στα μάτια μας τον πλούτο και την ευημερία της Περσικής αυτοκρατορίας. Θα μείνουμε έκθαμβοι μπροστά στις φτερωτές Σφίγγες που διακοσμούσαν τους τοίχους του παλατιού, θα γοητευθούμε από τον όγκο των εξωτερικών τειχών ενώ οι αφηγήσεις του ξεναγού μας θα μας γυρίσουν πίσω στην γλύκα των γυμνασιακών μας χρονών. Πριν φύγουμε από τα Σούσα θα επισκεφτούμε το λατρευτικό χώρο μιας μικρής Περσικής Εβραϊκής κοινότητας που είναι λάτρεις του προφήτη Δανιήλ. Στην συνέχεια θα γνωρίσουμε το επόμενο κορυφαίο αξιοθέατο, το Ζογκα Ζαμπιλ. Πρόκειται για ένα μνημειώδες ζιγκουράτ, κύριο λατρευτικό χώρο των Ελαμιτών που χρονολογείται από τον 13ο π.Χ. αιώνα και που η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως και διατήρησε σε πάρα πολύ καλή κατάσταση. Κτισμένο από πέτρα και τούβλο ορθώνεται επιβλητικό  σαν πυραμίδα με το ιερό στην κορυφή και χρησίμευε ως αστεροσκοπείο για θρησκευτικούς  λόγους. Στην ξενάγηση μας θα γνωρίσουμε σε βάθος την χρησιμότητα του, θα αναφερθούμε στις λατρευτικές πρακτικές των Ελαμιτών και θα εντυπωσιαστούμε από το μέγεθος του. Πριν την επιστροφή μας στο Αχβάζ θα θαυμάσουμε τα ερείπια του κάστρου του Σουστάρ, μιας αρχαιότατης  πόλης που η ονομασία της σημαίνει «ισχυρότερη από τα Σούσα» και  που χτίσθηκε επί της δυναστείας των Σαφφαβιδών. Στην συνέχεια  θα διασχίσουμε την καλοδιατηρημένη Ρωμαϊκή  πέτρινη γέφυρα πάνω στον ποταμό Καρούν και θα μελετήσουμε την αρχιτεκτονική  σύλληψη της ιδέας του πρώτου φράγματος που κατασκευάστηκε στην Περσία επί της εποχής των Ρωμαίων. Διανυκτέρευση στο Αχβάζ.

Μεγάλη και ορεινή η σημερινή μας διαδρομή προς τα νοτιοανατολικά με κατεύθυνση το κεντρικό Ιράν. Ακολουθώντας τα βήματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα ανεβούμε στις κορυφές του Ζάγκρος, της κύριας οροσειράς που αποτελεί την γεωφυσική ραχοκοκαλιά της  χώρας. Με μια έκταση περίπου 1500 χιλιομέτρων  ο ορεινός αυτός όγκος διασχίζει τρεις  χώρες, την Τουρκία, το  Ιράκ και καταλήγει στο Ιράν. Είναι ο δρόμος που ο μεγάλος στρατηλάτης  Αλέξανδρος  ο Μακεδόνας,  ακολούθησε για να υποτάξει την κραταιές αντίπαλες δυνάμεις του Δαρείου. Θα μας συνοδεύουν βιβλικές εικόνες που μέσα από αυτές θα γνωρίσουμε την ζωή των κατοίκων της Ιρανικής υπαίθρου αλλά και την εγκαρδιότητα των ανθρώπων της επαρχίας που μάλιστα αποδεικνύονται υπέρμετρα φιλέλληνες. Στάση στη Μπιζαπούρ, την πόλη του Σαπόρ της δυναστείας των Σασσανιδών, καθώς και στον θαυμάσιο Ζωροαστρικό Ναό Αναχίτα αφιερωμένο στο θεό Αχούρα Μάζντα. Τελικός προορισμός μας η γοητευτική πόλη της ποίησης, της φιλοσοφίας και των αηδονιών, το γοητευτικό Σιράζ, γενέτειρα των εθνικών ποιητών Σααντί και Χαφέζ, που θα γνωρίσουμε αύριο.

Μετά το πρωινό ξεκινάμε την γνωριμία μας με την όμορφη πόλη του Σιράζ, μια σύγχρονη μεγαλούπολη με μακραίωνη ιστορία, παγκοσμίως γνωστή ως κέντρο παραγωγής μιας των καλυτέρων ποικιλιών κρασιού και έδρα του καλύτερου πανεπιστημίου του Ιράν. Η μεγαλόπρεπη σιταντέλα του Καρίμ Χαν, το πολύχρωμο και λαμπρό τζαμί Βακίλ, κλασσικό δείγμα Σιιτικής αρχιτεκτονικής με την παρακείμενη ομώνυμη σκεπαστή αγορά, οι μνημειακοί τάφοι των ποιητών Σααντί και Χαφέζ, η εντυπωσιακή ρυμοτομία και τα πάρκα κατατάσσουν το Σιράζ ψηλά την λίστα με τις ωραιότερες πόλεις του σύγχρονου Ιράν. Στη συνέχεια αφήνοντας πίσω μας το Σιράζ επισκεπτόμαστε το Νακς-ε-Ροστάμ, μια κάθετη βραχώδη πλαγιά στην οποία λαξευτήκαν οι τάφοι του Δαρείου Α΄, του Ξέρξη, του Αρταξέρξη, του Δαρείου Β’ και της συζύγου του Παρεισάτιδος. Όλη η ιστορία της Περσίας περνά μπροστά από τα μάτια μας στην θέα αυτών των μεγαλόπρεπων ταφικών συγκροτημάτων.

Πρωινή αναχώρηση για το σπουδαιότερο αξιοθέατο του ταξιδιού μας το Takht-e Jamshid  που δεν είναι άλλο από την θρυλική Περσέπολη, την αρχαία πρωτεύουσα της δυναστείας των Αχαιμενιδών. Ο Κύρος ο Μέγας επέλεξε την περιοχή, ο Δαρείος ο Α΄ ξεκίνησε την κατασκευή του μεγαλόπρεπου ανακτόρου και η ολοκλήρωση του έργου αποδίδεται στον γιο του, Ξέρξη τον Α΄. Ολόκληρο το πρωινό είναι αφιερωμένο στην εκτενή ξενάγηση του βασιλικού συγκροτήματος. Η πύλη των Εθνών, η αίθουσα του θρόνου και των ακροάσεων, όπου οι διοικητές των περιφερειών απέδιδαν τιμές και φόρους στον Βασιλέα, τα ιδιαίτερα βασιλικά διαμερίσματα και τα εκθέματα του μουσείου της Περσέπολης θα κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον μας. Και όλα αυτά λίγο πριν αναχωρήσουμε για το επόμενο αξιοθέατο του ταξιδιού μας, τις εντυπωσιακές Πασαργάδες με το βασιλικό ανάκτορο και τον τάφο του Κύρου. Επρόκειτο για την πρώτη πρωτεύουσα του Περσικού κράτους μέχρι που ο Δαρείος ο Α΄ αποφάσισε να μεταφέρει την έδρα της αυτοκρατορίας στην Περσέπολη. Αργά το απόγευμα επιστροφή στο Σιράζ.

Το οδοιπορικό μας στην Περσία συνεχίζεται. Κατευθυνόμαστε πλέον ανατολικά και βρισκόμαστε στο άνυδρο ερημικό οροπέδιο του νότιου Ιράν. H πόλη των καραβανιών, Κερμάν με το πανέμορφο Τζαμί της Παρασκευής και την πλούσια παραδοσιακή αγορά, θα αποτελέσει το ορμητήριο μας για την αυριανή εξερεύνηση του αρχιτεκτονικού θαύματος της ερήμου που ονομάζεται Μπαμ.

Η αρχαία πόλη του Μπαμ έχει μια μακραίωνη και ταραγμένη ιστορία που ξεκίνησε ακριβώς πριν από 2000 χρόνια την περίοδο της αυτοκρατορίας των Παρθών. Αυτή η μεγαλειώδης χωμάτινη πολιτεία γνώρισε πολλούς κατακτητές με τελευταίους τους Αφγανούς που κατέστρεψαν ένα πολύ μεγάλο μέρος της τον 18^οαιώνα. Παρ όλα αυτά έστεκε αγέρωχη καταμεσής της απειλητικής ερήμου έως τις 26/12/2003 όταν ένας ισχυρός σεισμός την ισοπέδωσε στις 05.26 τα χαράματα. Σήμερα στέκει και πάλι ανακαινισμένη, πιστό αντίγραφο της πρωτότυπης  κατασκευής και δέχεται τους επισκέπτες που θέλουν να γνωρίσουν από κοντά τον ζωντανό αυτό θρύλο. Θα περιδιαβούμε τα στενά δρομάκια της ακρόπολης, θα μάθουμε την ιστορία των σταθμών των καραβανιών, θα ενημερωθούμε για τον τρόπο ύδρευσης της πόλης και αμέσως μετά θα πάρουμε το δρόμο για το Κερμάν.

Μετά το πρωινό αφήνουμε το Κερμάν και ξεκινάμε για το Γιαζντ, την πόλη των Ζωροαστρών. H διαδρομή μας στο ιρανικό οροπέδιο μέσα από μικρές πόλεις και χωριά θα μας φέρει νωρίς το απόγευμα σε μία από τις ωραιότερες πόλεις της Περσίας. Σε μια πόλη που στα περίχωρά της οι Πύργοι της Σιωπής αντηχούν το φτεροκόπημα των όρνιων πάνω από τα κουφάρια των νεκρών. Μια πρακτική που μπορεί πια να έχει καταργηθεί όμως πάντα θα θυμίζει την ιδιαίτερη σχέση των Περσών με το θάνατο.

Η παλιά πόλη του Γιαζντ είναι ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής. Ένας λαβύρινθος από στενούς δρόμους  όπου στον ορίζοντα δεσπόζουν οι πύργοι των ανέμων, ευφυέστατες κατασκευές για την διατήρηση της θερμοκρασίας σε χαμηλά επίπεδα κατά την διάρκεια του ζεστού καλοκαιριού. Ακολουθεί ξενάγηση στους Πύργους της Σιωπής, τον χώρο όπου μέχρι το 1950 τοποθετούνταν οι νεκροί των Ζωροαστρών προκειμένου να φαγωθούν από τα όρνια, όπως επέβαλλε η παράδοσή. Και θα καταλήξουμε στο ιερό, που το στολίζουν τα σύμβολα του Θεού Άχουρα Μάζντα παρατηρώντας τον χώρο που φυλάσσεται η άσβεστη Φλόγα. Αμέσως μετά περιήγηση στο Ισλαμικό Γιαζντ με επισκέψεις στο συγκρότημα του Εμίρη Τσαγκ Μαγκ, το τζαμί τnς Παρασκευής με τους πανύψηλους μιναρέδες και το γειτονικό κομψοτέχνημα Ροχνόντιν, πoυ στολίζεται με τον δεύτερο πιο όμορφο τρούλο τnς Περσίας.  Στη συνέχεια μας περιμένει μια πλούσια σε αξιοθέατα διαδρομή. Θα σταθούμε στο παραδοσιακό χωριό Μωχαμιντιέ και ίσως έχουμε την τύχη να δούμε ακόμη κάποιον από τους παλιούς τεχνίτες, να υφαίνουν με τον πατροπαράδοτο τρόπο τα υφάσματα από μαλλί καμήλας. Στο Γκαβάρτ μας περιμένει το απρόσμενο θέαμα των γιγάντιων περιστερώνων, που χρονολογούνται από το 1500 και θα έχουμε τηv ευκαιρία να περπατήσουμε ανάμεσα στους αγρούς, για να δούμε από κοντά τα πολύπλοκα κτίσματα. Άφιξη το απόγευμα στην πόλη θρύλο, το Ισφαχάν. Τακτοποίηση στο ξενοδοχείο και διανυκτέρευση.

Το Ισφαχάν είναι το «άλλο» Ιράν. Πρόκειται για την πιο όμορφη και πιο κοσμοπολίτικη πόλη της χώρας. Εδώ φυσάει ένας αέρας διαφορετικός που καταρρίπτει την έννοια του θεοκρατισμού που χαρακτηρίζει την χώρα και που προκαλεί έκπληξη στον επισκέπτη όταν συγκρίνει την ελευθεριότητα του Ισφαχάν  με τον συντηρητισμό που αποπνέουν οι άλλες πόλεις. Η ρήση ότι «το Ισφαχάν είναι ο μισός κόσμος» ειπώθηκε από τον ίδιο τον Σαχ Αμπάς τον 16ου αιώνα, υπονοώντας το μεγαλείο του. Στην πρωινή ξενάγηση το ανάκτορο Τσεχέλ Σοτούν με τους υπέροχους κήπους , γνωστό σαν παλάτι των 40 κιόνων ή αλλιώς ως παλάτι του αντικατοπτρισμού, θα είναι το πρώτο αξιοθέατο που θα επισκεφτούμε. Οι αισθήσεις, όμως, απογειώνονται με την επίσκεψη στο πολύχρωμο τέμενος του Ιμάμη στην βασιλική πλατεία του Ισφαχάν και το γειτονικό τζαμί του Σεΐχη Λοφτολάχ, που η απουσία μιναρέ αναδεικνύει ακόμη πιο έντονα τη μαγεία των σχεδίων του τρούλου του που θεωρείται ο 3^ος ωραιότερος της Περσίας. Τέλος από τον εξώστη του παλατιού Αλη Καππού θα θαυμάσουμε την γραφική πλατεία Μειντάν με τις ιππήλατες άμαξες και θα απολαύουμε παραδοσιακό τσάι σε κάποιο από τα πολλά τεϊοποτεία της πόλης.

Το δεύτερο μέρος της εκτενούς γνωριμίας μας θα ξεκινήσει με πρωινή επίσκεψη στον Αρμενικό τομέα που η αρχή της ιστορίας του ανάγεται στον 17^ο αιώνα. Μια εκτεταμένη επίσκεψη στον καθεδρικό ναό και στο εκκλησιαστικό μουσείο θα μας φέρει σε επαφή με την έντονη παρουσία των Αρμενίων του Ισφαχάν που ο ίδιος ο Σαχ Αμπας κάλεσε να έρθουν στην πόλη αναγνωρίζοντας το εμπορικό τους δαιμόνιο και προσβλέποντας στο να κάνει ακόμα πλουσιότερη την γενέτειρα του. Ακολουθεί επίσκεψη στην μεγάλη σκεπαστή αγορά που μάλλον κρίνεται ως η αξιολογότερη του Ιράν με πληθώρα από σουβενίρ ενώ για το βράδυ μια βόλτα στις φωτισμένες γέφυρες του ποταμού Ζαγιαντί απολαμβάνοντας παγωτό από σαφράν θα μας αποκαλύψει το νυκτερινό ρομαντικό πρόσωπο της χιλιοτραγουδισμένης πόλης.

Πολύ νωρίς το πρωί και γεμάτοι έντονες εικόνες από όσα είδαμε και ζήσαμε τις προηγούμενες μέρες μεταφερόμαστε στο αεροδρόμιο για την πτήση επιστροφής στην Αθήνα. Τώρα πια γνωρίζουμε σε βάθος τα μυστικά του Ιράν. Αυτά που τόσο απλόχερα μας αποκάλυψε σ’ αυτό το πλούσιο οδοιπορικό. Επιβιβαζόμενοι στο αεροπλάνο και νοιώθοντας ακόμα της υγρασία της πρωινής πάχνης κάνουμε όλοι μια ευχή. Να ξαναγυρίσουμε σύντομα.